लातूर | 11जून 2025 (bedhadak awaj)
लातूर शहरात किशोरवयीन मुली आणि महिलांमध्ये मासिक पाळीविषयी जनजागृती करण्यासाठी लातूर महानगरपालिकेच्या आरोग्य विभागाने महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. मनपा उपायुक्त डॉ. पंजाबराव खानसोळे यांच्या संकल्पनेतून आणि वैद्यकीय आरोग्य अधिकारी डॉ. शंकर भारती यांच्या मार्गदर्शनाखाली दर महिन्याच्या १० आणि ११ तारखेला शहरातील सर्व नागरी प्राथमिक आरोग्य केंद्रे आणि आयुष्मान नागरी आरोग्य केंद्रांमध्ये मासिक पाळी समुपदेशन सत्र आयोजित केले जात आहे.
हा उपक्रम किशोरवयीन मुलींना मासिक पाळी म्हणजे काय, त्यावेळी घ्यावयाची काळजी, स्वच्छतेच्या योग्य सवयी, आणि शरीरात होणाऱ्या बदलांविषयी योग्य माहिती देतो. तसेच मासिक पाळीविषयीच्या गैरसमजुती दूर करत, त्या काळात होणाऱ्या मानसिक-शारीरिक त्रासांशी कशी सामना करावा हे समजावले जाते. मुलींना आत्मविश्वास देणं, त्यांना लाज किंवा अपराधभावनेपासून मुक्त करणं, आणि त्यांचं आरोग्य सुरक्षित ठेवणं, हाच या उपक्रमाचा मुख्य उद्देश आहे.
११ जून २०२५ रोजी आयोजित सत्रात शहरातील १६ आरोग्य केंद्रांमार्फत एकूण ५४४ किशोरवयीन मुलींचं समुपदेशन करण्यात आलं. वैद्यकीय अधिकाऱ्यांनी त्यांच्या शंकांचं निरसन करत, पाळीच्या काळात स्वच्छता कशी राखावी, कोणत्या प्रकारच्या सॅनिटरी साधनांचा वापर करावा, आहार आणि मानसिक स्वास्थ्य यावर काय परिणाम होतो याविषयी मार्गदर्शन केलं. काही मुलींनी पहिल्यांदाच पाळीविषयी खुलेपणाने संवाद साधल्याचं नमूद केलं.
अनेक मुली मासिक पाळीच्या काळात भीती, संकोच आणि गैरसमजांनी ग्रासलेल्या असतात. त्यामुळे शाळेतून गैरहजर राहणं, सामाजिक उपक्रमांपासून दूर राहणं, आत्मविश्वास कमी होणं अशा समस्या उद्भवतात. या पार्श्वभूमीवर लातूर महापालिकेचा हा उपक्रम म्हणजे त्यांच्या मनातील संकोच दूर करणारा, आरोग्यदृष्ट्या महत्त्वाचा टप्पा ठरतो. पाळी म्हणजे रोग किंवा अपवित्रता नसून, ती एक नैसर्गिक प्रक्रिया आहे हे समजावून सांगितल्यामुळे मुलींमध्ये सकारात्मक मानसिकता तयार होते.
महानगरपालिकेचा हा उपक्रम सामाजिक दृष्टिकोनातूनही महत्त्वाचा मानला जात आहे. महिलांच्या आरोग्यविषयक समस्यांकडे अधिक संवेदनशील दृष्टीने पाहण्याचा प्रयत्न या माध्यमातून होत असून, आरोग्य शिक्षण, लोकसहभाग, आणि जनजागृतीचा एकत्रित परिणाम लातूर शहरात दिसून येतो आहे.
हा उपक्रम केवळ माहितीपुरता न राहता, बदल घडवणारा ठरत असून मुलींच्या व्यक्तिमत्त्व विकासासाठी आणि भविष्यकालीन आरोग्य सुरक्षेसाठी एक सकारात्मक दिशा देणारा आहे. महानगरपालिकेचा हा मासिक उपक्रम लातूर शहरात एक सकारात्मक सामाजिक क्रांती घडवत आहे.
